Göbekli Tepe – insanlığın ilk kutsal anıtı

Sanhurfanin birkaç kilometre kuzeyine dogru, Canak Cömlek öncesi Neolitik Göbeklitepe kutsal alani uzanir. MO 10. ve 9. Binvillar kadar eskive tariblenen amitsal yapilarin yikintisinin yogun kalintisi Sanlurfa Müzesi ve Alman Arkeoloji
Enstitüsü tarafindan 1995 yilindan beri siste- matik olarak kazilmaktadir. Alan, ember benzeri yapilari olusturan, tonlarca agirhktaki tek parça T-biçimli sutunlarla karakterize edilir. Sütunlar, kireçtasi duvarlarla ve duvarlarin çi kismindaki siralarla birbirine baglanmistir. Bu yapilarm merkezinde 5 metreden fazla yüksek- lige sahip olan iki büyük sütun yer ahir. Çemberler, 10-20 metre ölçüsündedir. En son kazi sezonunda birkaç önemli yeni kesif gerceklestirilmistir. 2011 yil arastirmalarindaki odak noktasindan biri, kuzeybati cöküntüsündeki yeni kazi alanlari olmustur.

10. binyila ait olan iki anitsal sütun zaten 2010 yilinda burada bulunmustu. Bu yil yürütülen calismalar daha fazla sütunun ve bu sütunlarla iliskili yapilarin ortaya cikmasini sagladi. Bunlar iki yeni anitsal tas emberine aitti ve ana kazi alanindan bilinenlerle ayniydi. Bu yapilardan birinin merkezi sütunlarindan birini ortaya sikarmak mümkün oldu. Sütun kazilarak cikarildi vedaha antikdönemde atildign anlasildi. Bu sütunun bölünmüs olan bas kismi modern yüzeyin altinda kalmisti. Diger sütunlarda olduju gibi, elbiseyi betimleyen iki paralel dikey bant, sütunun on kismini isaret