Sanlıurfa’nın birkaç kilometre kuzeyi-ne doğru, Çanak Çömlek öncesi Ne-olitik Göbeklitepe kutsal alanı uzanır.MÖ 10. ve 9. Binyıllar kadar eskiyetarihlenen anıtsal yapıların yıkıntısının yoğunkalıntısı Şanlıurfa Müzesi ve Alman ArkeolojiEnstitüsü tarafından 1995 yılından beri siste-matik olarak kazılmaktadır. Alan, çember ben-zeri yapıları oluşturan, tonlarca ağırlıktaki tek parça T-biçimli sütunlarla karakterize edilir.Sütunlar, kireçtaşı duvarlarla ve duvarların içkısmındaki sıralarla birbirine bağlanmıştır. Buyapıların merkezinde 5 metreden fazla yüksek-liğe sahip olan iki büyük sütun yer alır. Çem-berler, 10-20 metre ölçüsündedir. En son kazısezonunda birkaç önemli yeni keşif gerçekleş-tirilmiştir. 2011 yılı araştırmalarındaki odak noktasından biri, kuzeybatı çöküntüsündekiyeni kazı alanları olmuştur.10.