Şanlıurfa İli’nin 40 km. doğusunda ve güneydoğusunda yer alan Tek Tek dağları, Harran Ovasının doğu bölümünü sınırlayan kuzey-güney yönünde kalker platolardan oluşan bir tepeler silsilesidir. Tektek Dağları üzerinde Paleolitik dönemden itibaren pek çok iskân söz konusu olmuştur. Bu merkezlerden en önemlisi Soğmatar Antik şehri, Roma döneminde kutsal bir alan olması yanında bir nekropol alanı olarak da dikkat çekmektedir. Soğmatar Antik Şehri nekropolünde sayıları 72 olan kaya mezarları ilk olarak Erken Tunç Çağı’nda kireçtaşından ana kaya oyularak yapılmış ve Roma döneminde tekrar kullanım görmüştür.. Bu denli önemli bir merkezin çevresine etkisini ortaya koyabilmek için Soğmatar’ın yakın çevresinde yer alan kırsal alanlarda yüzey araştırmaları yapılmış ve köylerin çoğunda kaya mezarları tespit edilmiştir. Tespit edilen bu kaya mezarları genellikle dromoslu ve tek odalıdır. Kimi mezarlarda dromoslar merdivenli, kimi mezarlarda ise düz olarak yapılmıştır. Bu mezarların tümü mimari özellik ve plan olarak Soğmatar’daki Roma dönemi kaya mezarları ile bire bir benzerlik göstermektedir. Ayrıca, Soğmatar’da yer alan Silindir Planlı Anıt mezarların benzerleri de tespit edilmiştir. Soğmatar’daki Silindir Planlı Anıt mezarlar gibi kaya mezarının üstüne çapı 5-7 m arasında değişen yuvarlar planlı yapılar yapılmıştır. Bazen bu yapıların içine de mezar yerleştirilmiş olmakla birlikte çoğunlukla yuvarlak planlı yapıların altında bulunan kireçtaşı kayalar oyularak kaya mezarları yapılmaktadır. Yerleşim amaçlı Soğmatar çevresine gelen halkın, Soğmatar’ı kutsal bir alan ve nekropol alanı olarak kullanması yanında, yerleştikleri köylere de Soğmatar’daki kaya mezarlarına benzer mezarlar yapmış olduğunu görmekteyiz. Şanlıurfa kent merkezinde yer alan Kale Eteği Nekropolü ve Kızılkoyun Nekropolü’nde yer alan kaya mezarları Soğmatar ve çevresindeki kaya mezarları ile birebir benzerlik gösterirler.
