Archive

Göbekli Tepe’nin keşfinden sonra Şanlıurfa’daki diğer neolitik merkezlerin önemi artmış ve bu merkezleri kapsayan arkeolojik kazılar 2019 yılından itibaren hız kazanmıştır. İnsanların yerleşik hayata geçiş süreciyle ilgili paradigmanın sorgulanmasına yol açan Göbekli Tepe bulguları, cevaplanması gereken birçok soruyu gündeme getirmiştir. Bu sorulara cevap aramak amacıyla öncelikle, Göbekli Tepe ile benzer mimari/sanatsal unsurları ve yapı tarzını barındıran ören yerleri son birkaç yılda kazılmaya başlanmıştır. Göbekli Tepe’den sonra öne çıkan ören yerlerinden biri de Karahan Tepe’dir. Burada kazılar 2019 yılında başlatılmış ve günümüzde devam etmektedir. Bazı farklı yönleri olmakla birlikte aynı medeniyetin birer parçası olan Göbekli Tepe ve Karahan Tepe, Güneydoğu Anadolu’daki neolitikleşme sürecinin anlaşılması için önemli bilgiler sağlamaktadır. Araştırmanın

(Antropomorfik Temalara Alternatif Bir Bakış) Yukarı Fırat Havzası’nda Göbekli Tepe Neolitik kültür bölgesinde insanlar, arkalarında şaşırtıcı anıtsal yapıların ve zengin bir sembolizmin olduğu uzun süreli yerleşim alanları bırakmışlardır. Bu çalışma bu kültürdeki farklı sembolik temaları merkeze koyarak bu dönem insanların kendileri hakkında nasıl bir “gerçeklik” inşa ettiklerinin makul bir yorumunu yapmaya çalışacaktır. Bu dönem sembolizminin merkezine insan kafası ve fallus teması yerleştirildiğinde neolitik insanların kendilerini bir mitolojik anlatıyla kavradıklarını/açıkladıklarını söylemek mümkündür. Makale, Göbekli Tepe kültürünü temsil eden Neolitik sitelerde T-biçimli dikili taşların mitolojik atalar, doğaüstü varlıklar veya tanrılardan ziyade “şimdinin” ve “bu dünyanın” nesnel bir temsili olarak atanın “dünyada” kalan parçasını/tarafını temsilen (onun) fallusu olduğunu ileri sürerek antropoloji, sosyoloji

Bu yazıda, Türkiye’nin güneydoğusunda bulunan Şanlıurfa’da yapılan yüzey araştırmaları ve il kültür envanteri çalışmaları sırasında keşfedilen Neolitik dönem yerleşimlerinden bahsedilmektedir. İçinde “T” şeklinde dikmetaş barındıran yerleşimlerin konumları ve boyutları bu çalışmanın ana tartışma konularından biridir. Diğer bir tartışma konusu ise kült merkezleri ile “T” şeklinde dikmetaş barındıran küçük ölçekli yerleşimler arasındaki farklılıkları an- lamaktır. İncelenen yerleşimlerden ikisinde, hem yuvarlak planlı sivil yapı kalıntılarının olması hem de dikmetaşların bulunuyor olması, bu yerleşimlerin kült ve sivil yapıları içinde barındıran Çayönü ve Nevali Çori benzeri yerleşimler olduğunu göstermektedir. Yeni keşfedilen yerleşimlerin bazılarında tespit edilen “T” şeklinde dikmetaşların ben- zerliklerinden ve farklılıklarından yola çıkılarak, bu yerleşimlerin Göbekli Tepe’nin II. tabakası ve Nevali

Şanlıurfa’da Neolitik Dönemde Kullanılan Bitki Motifleri Geçmişte Yabani fıstık (menengiç), meşe ve söğüt korulukları ile kaplı Şanlıurfa bölgesi Epi-paleolitik dönemden itibaren iskân görmüş bir bölgedir. Özellikle Neolitik dönemde tuzak alanlarının kurulması ile birlikte bölgede nüfus artışı yaşanmıştır. Şanlıurfa bölgesinde son yıllarda yapılan Neolitik dönem kazıları sonucunda pek çok arkeolojik buluntu ele geçmiştir. Bu buluntular, Neolitik dönemin flora ve faunasını daha iyi bir şekilde anlayabilmemize olanak sağlamaktadır. En önemli buluntular arasında heykeller, kabartmalar, bezemeli taş kaplar, bezemeli taş plakalar sayılabilir. Buluntular üzerinde yer alan çeşitli motifler ve figürler sayesinde Şanlıurfa bölgesinde Neolitik dönemdeki hayvanların ve bitki örtüsünün nasıl kullanıldıkları ve işlevlerinin ne olduğu hakkında bilgi edinmek de mümkün olmuştur. Göbekli

Özet: Şanlıurfa Müzesi’ne 2013 yılında getirilen ve Çanak Çömleksiz Neolitik döneme tarihlenen üç adet eser bu çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Eserlerden ikisi daha çok mezar eşyası olup biri klorit taşından yapılmış bezemeli taş kap, diğeri ise taş bir tabaktır. Körtik Tepe’deki buluntulara benzeyen bezemeli taş kap, Şanlıurfa’da bugüne kadar yapılan kazı ve araştırmalarda küçük parçalar dışında ilk kez bütüne yakın bir şekilde ele geçmiştir. Son eser ise bir aslan başına ait heykel parçası- dır. Daha çok Göbekli Tepe ve Nevali Çori’deki heykellere benzeyen bu eser, bölgede yeni bir kült yapısını barındıran bir yerleşimin varlığına işaret etmektedir. İncelenen üç eser de, Çanak Çömleksiz Neolitik yerleşimlerinden bilinen eserler olup Çanak

Stay in touch with the latest findings, research & upcoming tours.